Zespół poklasztorny
XIV - wieczna Kolegiata stanowi wspólnie z zabytkowym eremem i refektarzem pozostałość średniowiecznego zespołu klasztornego Zakonu Kartuzów. Kościół zbudowany z polnego kamienia i cegły ma następujące wymiary: 49,7 m długości, 12,50 m szerokości i 11,90 m wysokości.
Charakterystyczny barokowy dach w kształcie wieka trumny, mający przypominać o nieuchronnym końcu życia człowieka, powstał w latach 1731 - 1733. do najciekawszych zabytków kolegiaty możemy zaliczyć średniowieczne wsporniki opracowane architektonicznie i rzeźbiarsko, gotyckie płyty nagrobne - XV-wieczne wapienne płyty nagrobne umieszczone w posadzce części południowej małego krużganka, pełniącego funkcję spowiednicy, powstałe prawdopodobnie w warsztatach gdańskich mistrzów.
Zwiedzając świątynię warto zwrócić uwagę na ruchomą figurkę anioła śmierci z kosą, która jest jednocześnie zakończeniem wahadła zegara, który znajduje się w balustradzie chóru. Niezwykle istotną częścią kolegiaty jest znajdujący się w Złotej Kaplicy - fragment gotyckiego ołtarza głównego. Pochodzący z 1639 roku, bogato zdobiony z licznymi złoceniami obraz, z centralnie położonym obrazem Wniebowzięcia NMP z 1687 r.
Wzdłuż nawy głównej pomiędzy Złota Kaplicą, a prezbiterium zachwycają zdobione postaciami apostołów, świętych ewangelistów i scenami przedstawiającymi Mękę Pańską rzeźbione drewniane stalle z XVII wieku.
Muzeum Kaszubskie
Historia Muzeum Kaszubskiego związana jest z osobą Franciszka Tredera. Autor wielu wierszy kaszubskich i polskich, za namową dr Aleksandra Majkowskiego rozpoczął gromadzenie zabytków kultury materialnej i sztuki ludowej Kaszub. Pierwszą wystawę zebranych przez siebie zabytków zorganizował w 1932 roku w rodzinnym Borzestowie.
Po pewnym czasie władze miasta przydzieliły kolekcjonerowi i jego eksponatom budynek przy ulicy Jeziornej w Kartuzach z przeznaczeniem na potrzeby Muzeum. Owe plany udaremnił jednak wybuch II wojny światowej. Budynek objęła Obrona Narodowa, część zbiorów Tredera przejęło Muzeum Etnograficzne w Toruniu, a część pozostała w Borzestowie. Niezwykłą pomocą okazało się utworzenie przez Franciszkę Majkowską, mecenasa Wiktora Hirscha, dr Henryka Kotowskiego, Roberta Komkowskiego, Aleksandra Arendta oraz Feliksa Marszałkowskiego w roku 1947 Towarzystwa Miłośników Muzeum Kaszubskiego im. Dr Aleksandra Majkowskiego w Kartuzach. Urząd Ziemski w Kartuzach przydzielił Muzeum Kaszubskiemu budynek poniemiecki opuszczony przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. W nim do dziś mieści się Muzeum Kaszubskie.
Muzeum zaprasza ! Oficjalne otwarcie Muzeum Kaszubskiego nastąpiło w dniu 1 maja 1947 roku. Zwiedzającym udostępniono eksponaty etnograficzne i archeologiczne. Pierwsza wystawa sztuki ludowej Kaszub zorganizowana została w 1949 r. Z dniem 01 stycznia 1950 r. Muzeum Kaszubskie zostało upaństwowione. Z okazji XXX-lecia działalności w 1979 r. Muzeum zostało odznaczone medalem "Zasłużonym Ziemi Gdańskiej", a jego założyciel otrzymał w roku następnym najwyższe wyróżnienie Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Gdańsku Medal "Stolema" za zorganizowanie Muzeum Kaszubskiego. W 1998 r. Muzeum Kaszubskie zostało laureatem medalu Antoniego Abrahama "Srebrna Tabakierka Abrahama" i Medalu 75-lecia Kartuz. W 1999 r. Muzeum Kaszubskie uhonorowane zostało dyplomem zasłużony dla Kartuz przez Towarzystwo Miłośników Kartuz. W 2001 r. Muzeum przyznano Medal Międzynarodowych Targów Łódzkich.
Ze względu na wysoki poziom pracy merytorycznej oraz znaczenie zbiorów z dniem 25 stycznia 2001 r. Muzeum Kaszubskie im. F. Tredera w Kartuzach zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów.